Origami Küresi (ya da Topu) : Kusudama Arabesque

Bu dekoratif origami küresi (origami topu) için kağıdın ulaştığı son nokta diyesim geliyor, çünkü çok ama çok güzel. Yapılışı biraz zahmetli, bayağı zaman ayırmak gerekiyor. Ama sonunda herkese gösterebileceğiniz ve gurur duyabileceğiniz bir kusudama sahibi oluyorsunuz!

Kusudama Japonca'da "şifalı bitki topu" gibi bir anlama geliyor. Geleneksel olarak Çin'de yapma çiçeklerden meydana getirilen ve kötülükleri uzakta tutması için evlere asılan top şeklindeki süsleri ifade ediyor. Origami Kusudama ise haliylen kağıt katlama tekniği ile yapılan kusudama demek oluyor. Peki "Arabesque" nerden çıktı derseniz, o da origami kusudama'nın bir çeşidi, çünkü kağıttan çok çeşitli kusudamalar yapılabiliyor. Ben sizinle bu modeli paylaşmayı seçtim çünkü bana sorarsanız kendisi kusudamaların en dekoratifi.

Ayrıca origami kusudama arabesque, aynı şekilde katlanmış çok sayıda parçayı bir araya getirerek daha karmaşık biçimlerin oluşturulduğu Unit Origami (veya Modüler Origami) tekniğinin de içerisinde yer alıyor. Çünkü bu model, aynı şekilde katlanmış tam otuz tane kare kağıttan oluşuyor. Bazı kusudama modelleri iğne-iplik veya yapıştırıcı yardımıyla bir araya getirilirken, arabesque modelinde parçalar yalnızca iç içe geçirilerek birleştiriliyor, başka herhangi bir malzeme kullanılmıyor.

Malzemeler:

Aynı veya farklı renklerde 30 sayfa kare biçiminde kesilmiş kağıt

Nasıl Yaptım:

Burada kusudama parçalarının (birimlerinin) nasıl yapıldığını kendim anlatmayacağım. Çünkü internette araya araya bulduğum şu muhteşem adrestekinden (edit [4 eylül 2010] : şu anda bu link ne yazık ki çalışmıyor, yenisini arama çalışmalarım devam ediyor) (işte yeni bir adres: kusudama diagram - bu adrese tıkladığınızda diagram otomatik olarak bilgisayarınıza indirilecek) (Gözüpek Cadılar blogu, araştırmacı ruha sahiptir.) daha iyi bir anlatım yapmam mümkün değil. Başlangıçta bir hayli zor olan bu origami modelini sanırım başka bir yere bakarak yapamazdım! Bu yüzden ben sadece yapılış aşamalarını ve parçaları nasıl birleştireceğinizi göstermekle ve birkaç yardımcı ipucu vermekle yetineceğim.



Önce kağıtlarımı hazırladım. Sarı renkli 30 sayfa A4 kağıdını kare şeklinde kestim.






Sonra anlatıldığı şekilde katlayarak birbirinin aynı 30 tane parça yaptım:




Aşağıda, parçaları nasıl yerleştireceğinizi gösteren bir diyagram yer alıyor. En önemli tavsiyem, parçaların hepsini aynı anda değil, düzenli gruplar halinde birleştirmeniz. Diyagramdaki her bir çizgi, bir parçaya karşılık geliyor ve her bir renk de, aynı anda birleştirmeniz gereken parçaları ifade ediyor. Önce kırmızı renkli çubuklarla gösterilen beş parça ile başlayın. Ardından lacivert renkteki beş çubuğu ekleyin. Sonra 10 adet yeşil çubuğu, 5 adet pembe çubuğu ve son olarak 5 adet mavi çubuğu ekleyin. Bu diyagramda model gittikçe yayılıyormuş gibi görünüyor ama tabi siz birleştirdikçe modeliniz küre şeklini almaya başlayacak. Bu yüzden de en dıştaki mavi çubukların uçları bir araya toplanmış olacak. Mavi çubukların beşini birden, uçlarındaki halka ile işaretlenmiş yerlerden aynı noktada birleştirdiğinizde küreniz tamamlanacak. (Parçaları birleştirirken hangi noktadan başladığınızı, kırmızı renkle gösterilen ilk beş parçanızın hangileri olduğunu karıştırmamanız için bunların üzerine geçici bir işaret koymanızı, örneğin bir parça selobant yapıştırmanızı öneririm.)


Kusudama birleştirilme aşamasında:



Otuz parçayı birleştirdim. Üçgen kanatları kıvırdım (Kıvırma işlemi için ince, silindir şeklinde herhangi bir malzeme kullanabilirsiniz. Örneğin kalem.) ve bir kurdele bağlayıp mutfak penceresinin önüne astım!





Bunlar da daha önce küçük kağıtlardan yaptığım Kusudama Arabesque ve Kusudama Chrysanthemum (Kasımpatı Kusudama).



Kasımpatını birleştirmek çok zor oldu, çünkü parçaları sürekli yerinden oynadı. Arabesque modeli ise bir kez birleştirildikten sonra o kadar sağlam oldu ki, evde kendisiyle futbol oynamamıza rağmen parçaları yerinden çıkmadı (fotoğraf futboldan sonraki halini gösteriyor). Üstelik kıvrılmış kanatları sayesinde duvara veya başka bir yere attığınızda esniyor ve hafifçe geri zıplıyor. İşte böyle eğlenceli bir origami modeli. Gene de en güzeli tepelerine kurdele bağlayıp bir yerlere asmak sanırım. Tamamen oyun amaçlı (kedimi oynatmak için) yaptığım origami oyuncaklarımı da kısa bir süre sonra burada yayınlayacağım.

Sevgililer Günü Kartı (Üç Boyutlu / Pop-Up)

Bu hafta sonu Sevgililer Günü olduğuna göre ben de evde kendi kendinize yapıp sevgilinize hediye edebileceğiniz üç boyutlu (pop-up) bir sevgililer günü kartı yaptım. (Gözüpek Cadılar blogu, sevgilinizi de düşünür.) Biraz fazla "pembe" ve fazla "kalpli" olmasının dışında bayağı hoş görünüyor.

(Fotoğrafları daha net ve ayrıntılı görebilmek için lütfen üzerlerine tıklayın.)

Malzemeler:




Üç farklı renkte karton
Makas
Maket bıçağı
Yapıştırıcı
Kalın yazan keçeli bir kalem
Kurşun kalem
Cetvel

Nasıl Yaptım:

İki farklı renkte kartonu, fotoğrafta gösterilen boyutlarda kestim. Üçüncü kartonun boyutları önemli değil, çünkü onun içinden kalp şekillerini kesip çıkaracağız.




Açık renkli kartonumun üzerine aşağıdaki çizgileri çizdim. Uzunlukları kenarlarına yazdığım gibi olacak. Dikdörtgenlerin arasındaki boşluklar da hizalı ve simetrik. (Ama siz öyle yapmak zorunda değilsiniz.)



Kırmızı çizgiyle gösterdiğim yerler, dikdörtgen parçaların kat yeri olacak. Fotoğrafta görülen uzunlukları hesaplayarak, kırmızı çizgilerin olduğu yere siz de işaret koyun ve ardından dikdörtgenlerin sadece uzun kenarlarını maket bıçağı ile kesin.





Şimdi işin biraz zor olan kısmı başlıyor. Aşağıdaki fotoğrafta kırmızı çizgi ile gösterilen yerleri içe doğru, yani "vadi" biçiminde katladım. Sarı çizgi ile gösterilen yerleri ise dışa doğru, yani "dağ" biçiminde katladım. (Siyah, kesikli çizgiyi dikkate almayın.)




Bu katlamalar sonucunda şöyle bir şekle sahip olmamız gerekiyor:




Bu üç boyutlu kartımı, fon olarak kestiğim daha büyük karton parçasının üzerine yapıştıracağım. Bunun için büyük kartonun kenarlarından ikişer santim içeride yer alan bir çerçeve çizdim. İçteki üç boyutlu kart, bu çerçevenin içerisine yapıştırılacak. Büyük kartonumu ikiye katladım ve küçük kartımın önce bir yarısına, sonra diğer yarısına yapıştırıcı sürerek çerçevenin içine yapıştırdım:








Kartımın kabası tamamlandı. Artık süslemelere geçebilirim. Bunun için üçüncü renkteki kartonumdan ve diğer kartonların artan kısımlarından değişik şekil ve boyutlarda kalpler kesip çıkardım.




Helezon şeklindeki kalbi yapmak için, kartondan çıkardığınız bir kalbi aşağıda gösterilen okların yönünde çizgileri takip ederek kesin (tabi mümkünse benim çizdiğim kadar eğri kesmeyin). Bu helezonlardan iki tane aynı boyutta yapın. Ayrıca üzerine mesajınızı yazmak için de dikdörtgen (veya benimki gibi yamuk) bir parça kesin. Bunun üzerine kalın kaleminizle artık ne isterseniz onu yazın.




Helezon kalplerinizi, kartınızın kabasındaki platformlardan kenardakilerin üzerine, yalnızca bir uçlarından yapıştırın. Mesajınızı ise ortadaki platforma yapıştırın. Bundan sonra kartınızı kalplerle istediğiniz gibi süsleyin:



İşte bu kadar! Kartınızı kapattığınızda normal bir kart gibi duracak ama açınca içinden kalpler fırlayacak. Artık sevgililer günü hediyesi için para harcamanıza gerek kalmadı! (Gözüpek Cadılar, el yapımı olmadığı sürece, sevgililer günü hediyesine karşıdır.)

Kimonolu Kağıt Japon Bebeği : Washi Ningyo

Bu hafta Gözüpek Cadılar için Japonların origami kağıtlarından (washi) yaptıkları kağıt bebeklerden (ningyo) yapmayı denedim. Japanese Paper Dolls veya Washi Ningyo diye adlandırılan bu kağıt bebekler aslında pek de "origami" sayılmaz çünkü yapılışı sırasında hem kesip biçiyor, hem de yapıştırıyorsunuz ki bunların geleneksel origami sanatçılarının pek de hazzetmediği eylemlerden olduğunu biliyoruz. Yine de işin içine bir miktar paper folding yani kağıt katlama da giriyor elbette. İşte benim yaptığım kimonolu kağıt japon bebeği. (Kağıt Geyşa da diyebiliriz belki)


(fotoğrafları daha ayrıntılı ve kaliteli görebilmek için üzerlerine tıklayın)


Hangi Malzemeler?



Kendi tasarladığınız bir kimono için istediğiniz renk ve desende malzemelerden yararlanabilirsiniz. Ama ben işte şu malzemeleri kullandım:

Kimono için kırmızı desenli bir peçete
Yakası ve tokaları için parlak sarı grapon kağıdı
Kuşağı ve eteği için kırmızı karton
Saçları için siyah karton
Yüzü için beyaz karton
Yuvarlak şablonlu cetvel
Makas
Maket bıçağı
Yapıştırıcı

Nasıl Yaptım?

Önce siyah ve beyaz kartonlar üzerine, yuvarlak şablonların ve cetvelin yardımıyla aşağıdaki şekilleri çizdim ve kesip çıkardım:



İpucu: Geyşamın saçını süslemek için kullanacağım iki yamuk şekli elimle rastgele çizdim. Siz de kafanıza göre istediğiniz saç şeklini çizebilirsiniz. Geyşanın yüzü olan beyaz daire, saçları olan siyah daireden biraz daha küçük olmalı. Son resimde saçları oluşturacak siyah kartonun üzerine görüldüğü gibi bir çizgi çektim ve bu çizgi boyunca maket bıçağı ile bir yarık açtım. Buradan geyşanın yüzü olan beyaz karton parçasının bir kısmı geçecek, bu yüzden çizginin boyu yaklaşık olarak yüz dairesinin çapı kadar olmalıdır.

Geyşanın yüzünü, saçlarındaki yarıktan yarısına kadar içeri soktum. Sarı grapon kağıdını çubuk şeklinde katlayarak iki tane de saç tokası ekledim ve bütün parçaları yapıştırıcı yardımıyla aşağıdaki gibi birleştirdim:



Şimdi sıra kimonoya geldi. Peçetem biraz büyükçe olduğu için dört kenarından keserek biraz daha küçük bir kare haline getirdim ve üçgen halinde ikiye katladım. Kimononun yakası için sarı grapon kağıdından bir şerit kestim. Şeridin boyu, üçgenin uzun kenarından biraz daha uzun olmalı:




Yaka için kestiğim şeridin kenarlarını içe doğru katladım ve üçgen peçetenin uzun kenarını bu şeritle yapıştırarak kapattım:




Sonra geyşamın kafasını saçları arkada kalacak şekilde üçgen kimononun orta yerine yerleştirdim (yapıştırdım) ve aşağıdaki gibi katlayarak kimonomu oluşturdum. Bu katlamaları yaparken parçaları boydan boya değil, birer noktasından hafifçe yapıştırmanız yeterli:



Kimononun kuşağını yapmak için kırmızı kartondan küçük, dikdörtgen bir parça kesip arkasına yapıştırıcı sürerek aşağıdaki gibi göğüs kısmına (daireyle işaretlediğim yere) yerleştirdim:




İçteki etek için de kırmızı kartondan bir parça kestim ve ucuna yapıştırıcı sürerek, peçete katlarının en alttakinin hemen üzerinden içeriye doğru soktum. Bu etek parçası, aşağı doğru sarkan yaka parçalarından biraz daha aşağıda kalmalı:




İşte kağıt geyşa tamamlandı. Yanına küçük bir origami turna kuşu ve bir de kelebek ekledim. Paspartu için de internetten bulduğum güzel bir desenin çıktısını aldım ve kimonolu Japon kağıt bebeğim çerçevelenmeye hazır hale geldi :